Müebbet hapis cezasına çarptırılan Hamid Noury affedilerek anavatanı İran’a teslim edildi – karşılığında İran rejimi, ülkede belirsiz sebeplerle tutuklanan iki İsveç vatandaşını serbest bıraktı.
İsveç’in ilk resmi tutuklu değişimi böylece gerçekleşti. İşte haberin ayrıntıları:
Saeed Azizi ve Johan Floderus neden tutuklandı?
Yabancı uyrukluların İran’da belirsiz sebeplerle tutuklanması alışılmadık bir durum değil. Uzmanlara göre, bu rejimin siyasi oyunlarının bir parçası ve yurtdışında hüküm giymiş vatandaşlarını geri getirme yöntemi olarak birçok kez kullanıldı.
Johan Floderus, AB’de yardım konularında çalışıyordu ve yaklaşık bir buçuk yıl önce İran’da tutuklandı – İsveç hükümetine göre, asılsız casusluk suçlamasıyla karşı karşıya kalmış ve ölüm cezasına çarptırılma riski ile karşı karşıya geldi.
60 yaşındaki hem İsveç hem de İran vatandaşı olan Saeed Azizi, Kasım 2023’te İsveç hükümetinin “asılsız sebepler” olarak tanımladığı gerekçelerle İran’da tutuklandı ve beş yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Hamid Noury kimdir?
1988 yazında, dönemin dini lideri Ayetullah Humeyni’nin emriyle İran’da binlerce siyasi mahkum idam edildi. İlk kez yargılanan kişi Hamid Noury idi – ve Noury, 2019 yılında İsveç’te tutuklandı. 2022 yazında ise Noury, ağır savaş suçu ve cinayetten müebbet hapis cezasına çarptırıldı.
Amnesty’den Maja Åberg, o dönemki kararı SVT‘de şöyle yorumladı:
- Bu tarihi olay, bu hapishane katliamında öldürülen kişilerin yakınları için inanılmaz derecede önemli.
Değişim nasıl gerçekleşti?
Cumartesi akşamı düzenlenen bir basın toplantısında Başbakan Ulf Kristersson (M), müebbet hapis cezasına çarptırılan Hamid Noury’nin affedildiğini ve İran’a teslim edildiğini açıkladı. Operasyon, hükümet, İsveç güvenlik polisi ve arabulucu ülke Umman arasında bir işbirliği olarak tanımlandı.
İki İsveçli tutuklu, Tahran’daki Evin Hapishanesi’nden serbest bırakıldı ve Arlanda’ya gönderildi – Cumartesi günü 21.20’de inen vatandaşlar aileleriyle yeniden bir araya geldiler.
Tutuklu değişimi birçok kesimden eleştiri aldı. Amnesty, İsveç-İran vatandaşı Ahmadreza Djalali’nin İran’da tutuklu kalmasını eleştiriyor. Amnesty’nin genel sekreteri Anna Johansson: “İsveç’in elinde çok güçlü bir koz vardı” diyor .
